Bakan Uraloğlu, “Konforlu, güvenli ve sürdürülebilir bir ulaşım altyapısı tesis etmek için çalışmaya devam edeceğiz”

Yol Teknolojileri olarak Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu ile gerçekleştirdiğimiz röportajda, Türkiye’de ulaşım ve altyapı kapsamında gerçekleşen önemli adımlar hakkında kapsamlı bilgiler edindik. 2023 yılında karada, denizde, havada, raylı sistemlerde ve iletişim altyapındaki son gelişmeler ile Türkiye’de önemli projelerin gerçekleştiğini belirten Bakan Uraloğlu, “Vatandaşlarımıza tüm ulaşım olanaklarıyla; konforlu, güvenli ve sürdürülebilir bir ulaşım altyapısı tesis etmek için azimle çalışmaya devam edeceğiz” dedi.

2023 yılını geride bıraktık. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığını kapsayan bir değerlendirme yapabilir misiniz?

Güçlü bir ulaşım altyapısının ekonomik büyümenin birincil koşulu olduğu bilinciyle, Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde, 21 yıldır ülkemizin gelişmesine katkı sağlamak, insanımızın yaşam standardını yükseltmek, hizmetlerimizi adil, herkes için erişilebilir şekilde yurt sathına yaymak için durmadan çalışıyoruz. 2023 yılı da ulaştırma alanında önemli projeleri hayata geçirdiğimiz verimli bir yıl oldu.

Doğu Karadeniz’den Uzakdoğu’ya uzanan karayolu güzergahı

Yük ve yolcu taşımacılığında sağladığı esneklikle ön plana çıkan karayollarında, 2023 yılında Doğu Karadeniz’i, Doğu Anadolu, İran ve Uzakdoğu’ya bağlayan ülkemizin ve Avrupa’nın en uzun çift tüplü karayolu tüneli Zigana Tüneli ve Adana’nın şehir içi trafiğini rahatlatan ve şehrin kuzey bölgesini Adana-Mersin Otoyolu’na kesintisiz bağlayan Adana 15 Temmuz Şehitler Köprüsü gibi önemli karayolu projelerinin açılışını gerçekleştirdik.

Şehir içi ulaşıma yeni hatlar eklendi

Ocak ayında açtığımız İstanbul Havalimanı- Gayrettepe Metrosu hattında on ayda 4,2 milyon yolcu, Nisan ayında açtığımız Başakşehir- Çam ve Sakura Hastanesi -Kayaşehir Metro Hattı’nda da yaklaşık 2 milyon yolcu seyahat etti. Yine Nisan ayında hizmete açılan Ankara AKM-Gar-Kızılay metro hattını bugüne kadar 653 bin yolcu kullandı. Mart ayında hizmete aldığımız Kayseri- Anafartalar tramvay hattımız ile bugüne kadar 1 milyon 218 bin yolcuya, yerli ve milli araçlarımızla ulaşım imkanı sağladık.

Sadece karada değil, deniz ve havacılıkta da önemli gelişmeler yaşandı

Denizciliğimizin daha da gelişmesi için 330 yat bağlama kapasitesi bulunan Yeni Foça Yat Limanımızı hizmete aldık. Havacılık sektöründe de altın bir devri yaşıyoruz. Sabiha Gökçen Havalimanı’nın kapasitesini ikiye katlayacak ikinci yeni pistini tamamladık ve hizmete aldık. Yozgat Havalimanı ve Bayburt-Gümüşhane Havalimanı projelerimizin çalışmaları başarıyla sürüyor. Kamu-Özel iş birliği ile hayata geçirdiğimiz bölgesel havalimanı olacak olan Çukurova Havalimanı’nda da sona geldik.

TÜRKSAT Uydu Yer Sistemleri Yedeklilik Merkezi hizmete alındı

Ülkelerin sağlıklı bir iletişim altyapısına sahip olmadan küreselleşen dünyada rekabet etmesinin mümkün olmadığının bilinciyle haberleşme sektörüne yatırım yapmaya devam ediyoruz. Bu kapsamda TÜRKSAT Uydu Yer Sistemleri Yedeklilik Merkezini hizmete aldık. Türkiye’de ilk defa üretici firma, ürünü kullanabilecek operatör ve destekleyici kurum iş birliği ile yerli ve milli ürün geliştirilmesi yönünde girişimde bulunduk. 5G mobil haberleşme altyapısının geliştirilmesi için mobil operatörler ile proje izleme ve değerlendirme hususlarında iş birliği yaptık ve proje izleme iş birliği protokolü imzaladık.

Türkiye’nin nüfusu her geçen gün artıyor. Yapılan altyapı ve ulaştırma yatırımları yeterli mi? Bu kapsamda planlanan başka projeleriniz var mı?

Ülkemizde hızla artan nüfusla birlikte, özellikle şehirlerdeki kent içi ulaşım sistemleri önemli bir konu haline geliyor. Nüfus artışının getirdiği yoğunluk, ulaşım altyapısını her geçen gün geliştirme ihtiyacını beraberinde getiriyor. Dolayısıyla, kapsamlı bir ulaşım stratejisi oluşturmak ve bu stratejiyi hayata geçirmek çok önemli. Yatırımların sürdürülebilir, çevresel duyarlılık gösteren ve toplu taşımayı destekleyen bir şekilde yapılması hem şehir yaşamını iyileştirecek hem de gelecek nesiller için sürdürülebilir bir ulaşım altyapısı oluşturacaktır.

Sayın Cumhurbaşkanımızın dediği gibi “Kalkınmanın temel unsuru olarak ulaştırma yatırımlarında ne kadar iyi bir noktaya gelirsek, ülkemizin büyümesinin ve güçlenmesinin önünü de o denli açmış oluruz.” Bunun bilinciyle ulaştırma ve altyapı yatırımlarını kesintisiz olarak sürdürmek en nihai hedeflerimizdendir. Ülkemizin her noktasında hayata geçirdiğimiz projelerimizle; tüm sektörlerde verimliliği artırıp, üretim maliyetlerinin düşürülmesini sağlayarak, bölgesel gelişimin olumlu etkilenmesi ve vatandaşlarımıza tüm ulaşım olanaklarıyla; konforlu, güvenli ve sürdürülebilir bir ulaşım altyapısı tesis etmek için azimle çalışmaya devam edeceğiz.

Tamamlanan veya planlanan projeler ile hem emisyon hem de ekonomik olarak hesaplanan tasarruf oranları hakkında bilgi alabilir miyiz?

Geleceğimizi, yeşil ulaşım altyapısıyla planlarken uluslararası sorumluluklarımızı da yerine getiriyoruz. Paris İklim Antlaşması ve Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri doğrultusunda planladığımız karbon yönetim projesiyle yatırımlarımızın kazanımlarını değere dönüştürerek alternatif kaynak oluşturmayı hedefliyoruz. Bu kapsamda 2053 net sıfır emisyon yaklaşımımız için planlamalarımızı yaptık. Önümüzdeki yıllarda taşınan yük miktarı artmasına rağmen, karayolunda yıllık yük taşımacılığı payını yüzde 72’den yüzde 57’ye düşürme ve demiryolunda, yük taşımacılığının payını yüzde 5’den yüzde 22’ye çıkarma hedefimizi; ulaştırma yatırımlarımızla sağlayacağız.

2002 yılından bu yana gerçekleştirdiğimiz bölünmüş yol projeleri ve işletme performansındaki artış ile emisyon salınımında 5,2 milyon ton azalma sağlayarak çevresel sürdürülebilirliğe önemli katkı sunduk. Tasarruf oranının yükselmesinin en önemli sebebi demiryoluna yapacağımız yatırımlardır. Yıllık 38 milyon ton ile %5 olan demiryolu yük taşımacılığı payını 2028 yılına kadar %11,24’e ve 2053 yılına kadar 448 milyon ton ile %22’ye çıkaracağız. %1 olan demiryolu yolcu taşımacılığı payını 2028 yılına kadar %4,15’e, 2053 yılına kadar %6,20’ye çıkaracağız. Bu hedefleri gerçekleştirebilmek için demiryolu yatırımlarımıza devam ediyoruz. Mevcutta 13.919 km olan demiryolu hat uzunluğunu 2028 yılında 17.011 km’ye, 2053 yılında ise 28.600 km’ye çıkaracağız.

Ayrıca havalimanlarımızda gerçekleştirilen yenilenebilir enerji yatırımları, ısıtma-soğutma-aydınlatma sistemlerinde hayata geçirilen yeni nesil teknoloji dönüşüm ve otomasyon çalışmaları ve elektrikli araçlara geçiş faaliyetlerimiz ile ekonomik açıdan tasarruf ve emisyon azalımı sağlandı ve bu çalışmalarımız artarak ve kararlılıkla devam edecektir.

Türkiye bulunduğu konum itibariyle önemli bir kesişim noktasında bulunuyor. Türkiye’nin lojistik üs olma konusunda Bakanlık tarafından yapılan son çalışmaları öğrenebilir miyiz?

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı olarak, her projemizi Türkiye’nin; 56 ülkeden 1,5 milyarlık bir insan topluluğunun en fazla 4 saatlik bir uçuş süresiyle ulaşabileceğinin bilinciyle planlıyoruz. Ulaşım ve iletişim stratejilerimizi küresel ve bölgesel şartlar ışığında güçlendirmek vazgeçilmez önceliğimizdir. Bu kapsamda, yeni ulaşım koridorlarıyla ülkemizin stratejik konumunu güçlendiriyoruz. Ülkemizin dünyaya entegre olduğu uluslararası karayolları koridorlarının ülkemizden geçen kesimi yaklaşık 13 bin km’dir. Bakü-Tiflis-Kars demiryolu ile Çin’den ülkemize ulaşan “Yeni İpek Yolunu” Marmaray üzerinden Avrupa’ya bağlıyoruz. Azerbaycan ile ülkemiz arasındaki mesafeleri kısaltacak olan Zengezur Koridoru ile Bakü limanı doğrudan ülkemize bağlanacaktır. Hindistan, Doğu Asya ve Basra Körfezi üzerinden Irak’a gelecek yükleri Avrupa’ya ulaştıracak Kalkınma Yolu projesinde çalışmalarımız devam ediyor. Kalkınma Yolu’nun ülkemizden geçen 2.088 km demiryolu bağlantısı için 615 km yeni hat, 1.912 kmlik karayolu koridoru için ise 320 kmlik yeni otoyol yatırımı planladık.

2023 yılında Bakanlık olarak yaptığınız projelerden bahseder misiniz? 2023 yılında başlatılan ve 2024 yılında da devam edecek projeleriniz hakkında bilgi alabilir miyiz?

“Türkiye yüzyılında, insan ve çevre odaklı, akıllı ve güvenli entegre ulaştırma sistemleri ve hızlı iletişim ağlarıyla, dünyada öncü olmak” vizyonuyla çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Önümüzdeki 5 yıllık dönemi kapsayan orta vadeli plan hedeflerimiz doğrultusunda 2024 yılında demiryolu yatırımlarının payı %49 olacaktır.

2024 yılı Ocak ayında Çukurova Havalimanı’nın açılışını gerçekleştireceğiz. Denizcilikte, Tersane İstanbul, Demre Yat Limanı, Rize İyidere Lojistik Limanı ve Doğu Akdeniz Lojistik Limanlarını tamamlayacağız. Yerli ve milli imkanlar ile geliştirerek üretimini tamamladığımız Türksat 6A uydumuzu 2024 yılı haziran ayında uzaya fırlatmayı hedefliyoruz. Böylelikle daha önce kapsamadığımız Hindistan, Tayland, Malezya gibi uzak coğrafyalara da hizmet verme imkanına ulaşacağız.

2028 yılına kadar mevcutta devam eden toplam 3.092 km uzunluğundaki Bandırma-Bursa-Yenişehir-Osmaneli Hızlı Tren Hattı, Ankara-İzmir Hızlı Tren Hattı, Mersin-Adana-Osmaniye-Gaziantep Hızlı Tren Hattı, Halkalı-Kapıkule Hızlı Tren Hattı, Yerköy-Kayseri Hızlı Tren Hattı, Karaman-Ulukışla Hızlı Tren Hattı, Ankara-İstanbul Hızlı Tren Tamamlama ve Sivas-Zara Hızlı Tren projelerimizi tamamlamayı planlıyoruz.

2028 yılına kadar 1.006 kilometrelik Aydın-Denizli Otoyolu, Kuzey Marmara Otoyolu Nakkaş-Başakşehir Kesimi, Kınalı-Malkara, Çeşmeli-Kızkalesi, Ankara-Kırıkkale-Delice, Antalya-Alanya, Şanlıurfa-Ovaköy ve İskenderun-Hatay (Belen-Topboğazı Arası) yeni otoyol yatırımı gerçekleştireceğiz.

Türkiye genelinde kış mevsimine giriş yaptık. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, kış koşullarına yönelik hangi önlemleri alıyor?

Karayollarımızda ülkemizin her bölgesinde uzman personelimiz ve donanımlı makine parkımız ile etkili bir şekilde kış koşullarıyla mücadele ediyoruz. Çalışmalarımızı toplam 68.673 km’lik yol ağımızda; 448 adet kar mücadele merkezi üzerinden, 11.828 adet makine ve ekipman, 13.238 personel ile gerçekleştiriyoruz.  Çalışmalarımızda kullanılmak üzere; 687 bin ton tuz, 427 bin m3 tuz agregası, kritik kesimler için 10 bin ton tuz çözeltisi karla mücadele merkezlerimizde depolandı. Ayrıca, yollarımızda tipi ve esinti nedeni ile trafik akışının güçleştiği veya kapandığı kesimlere 866 km kar siperi yaptık.

Havalimanlarımızda Karla Mücadele Hizmetlerinde kullanılan tüm araç, teçhizat ve ekipmanlar ile elektrik sistemlerinin kış sezonu öncesinde gerekli kontrollerinin yapılarak faal halde tutulmasını, araç periyodik bakımlarına azami düzeyde riayet edilmesini sağladık. Havalimanlarında kışla mücadele planlarını hazırladık, personelimizin eğitimlerini tamamladık. Depolama şartlarının standartlara uygun şekilde sağlanması, binaların periyodik bakımlarının yapılması ve havalimanında faaliyet gösteren tüm paydaşlar ile iş birliği içerisinde hareket edilmesi hususlarında gerekli tedbirleri aldık.

13 bin 919 km’lik demiryolu ağımızda yoğun kar yağışının olduğu bölgelerde, kar kürer, kar savurma aracı ve kar bıçağı montajı yapılarak kar temizleme amaçlı kullanılan poz otoları ile trenlerimizin güvenli ve konforlu şekilde seferlerini yapmaları için çalışacağız. Kış çalışmaları süresince mevcut demiryolu bakım ekiplerine yeterli sayıda ek personel ile kar ve buzlanmaya karşı mücadele edeceğiz. Ayrıca yol bakım ekiplerimizle beraber donmayı önlemek için makas temizliğini ve kontrollerini düzenli olarak yapıyoruz. Trafo merkezlerinde bulunan ekiplerimizde sayı artışına giderek enerji kesilmelerinin önüne geçeceğiz. Ayrıca buzlanmaya karşı düzenli olarak solüsyon çalışmaları yapıyoruz.

Türkiye’nin ulaşım ve altyapı alanıyla ilgili 2024 yılındaki öngörüleriniz nelerdir?

Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde son 21 yılda çok önemli mesafeler kat ettik. 2024 yılında da stratejik konumumuzun bize yüklediği misyon ile ülkemizi; hava, deniz, kara, demiryolları ve haberleşme sektörleri ile entegre, çok modlu taşımacılık altyapısı sunan uluslararası bir merkez haline getirmek için çalışacağız.

Mevcut yolların iyileştirilmesi, yeni yolların inşası ve ulaşım projelerinin hayata geçirilmesi gibi önemli adımlarla ülkemizin karayolu ağını geliştirmeye devam edeceğiz. Demiryollarında yüksek hızlı tren, hızlı tren ve konvansiyonel demiryolu yapım projeleri ile birlikte, sinyalizasyon, elektrifikasyon gibi modernizasyon projeleri, gar ve istasyonların iyileştirilmesine yönelik projelerin yapımlarına devam edeceğiz. Türk havacılığının altın döneminde; havalimanlarımızın fiziki şartlarının iyileştirilmesi ve modern bir çehreye kavuşturulması da dahil olmak üzere dünyadaki rakipleriyle yarışacak projeleri hayata geçirmeye devam edeceğiz. Uluslararası denizcilik sektörüne gemi insanı arz eden ülke konumumuzu güçlendirmek hedefimizle, çevreye duyarlı ve emniyetli bir denizcilik altyapısı için çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Yeşil gemi-yeşil enerji konularında Uluslararası Denizcilik Örgütü ve Avrupa Birliği’nin regülasyonlarını hassasiyetle takip ederek ülkemiz denizciliğinin daha da gelişmesi için çalışmaya devam edeceğiz.